Xroniki faringit, orofarenksin selikli qişasında patogen faktorun uzun müddət məruz qalmasının nəticəsidir

Müəllif: Dr. İsmayıl İ. Kateqoriya: Boğaz

Dərc olunub:  2022 - 04 - Noy

Xroniki faringitin səbəbləri:

- siqaret çəkmə: uzun müddətli siqaret çəkmə tütün tüstüsünün tərkib hissələrinin güclü qıcıqlandırıcı təsirinə məruz qalması nəticəsində orofaringeal mukozada (udlağın selikli qişasında) xroniki dəyişikliklərin inkişafına səbəb olur;

- zərərli istehsal müəsələri, xüsusilə kimyəvi istehsal müəssələri;

- burun boşluğunun və paranazal sinusların xroniki xəstəlikləri, kariyes və ağız boşluğunun digər iltihabi xəstəlikləri orofaringeal selikli qişanın (udlağın selikli qişasının)  limfa sistemində hipertrofik prosesin inkişafına təsir göstərir;

- xroniki tonzillit;

- çox isti və ya soyuq qidaların və mayelərin müntəzəm istifadəsi gec-tez orofarenksin (udlağın) arxa divarında hipertrofik proseslərə səbəb olur;

- hipovitaminoz və digər çatışmazlıq hallarında orofaringeal mukozanın (udlağın selikli qişasında) patoloji vəziyyətinə səbəb ola bilər;

- orqanizmdə hormonal dəyişikliklər də xroniki faringitə səbəb ola bilər, məsələn, atrofik faringit postmenopozal dğvrdə qadınlarda inkişaf edir;

- orofarenksin zədələnməsi;

- müxtəlif infeksiyalar (viruslar, bakteriyalar, göbələklər), o cümlədən spesifik olanlar: skleroma, sifilis, vərəm.

- allerqiya;

- kimyəvi maddələrə və ya fiziki amillərə, məsələn, radiasiyaya məruz qalma nəticəsində;

- orofarenksin selikli qişasının mədə turşusu tərəfindən qıcıqlanması ilə nəticələnən qastroezofageal reflü;

Xroniki faringitin üç forması var:

1. Kataral farinqit - orofarenksin selikli qişasının qızartı  hiperemiyası,  xroniki farngitin inkişafının ilkin mərhələlərində müşahidə olunur.

3. Atrofik farinqit - xroniki faringitin ən əziyyətverici forması. Bu forma ilə orofarenksin selikli qişasının nazilməsi atrofiyası müşahidə olunur, selikli qişa parlaq və quru olur.

3. Hipertrofik - bəlkə də xroniki faringitin ən çox yayılmış formasıdır. Arxa divar boyunca hipertrofik ayrı-ayrı sahələr görünür, bu da orofarenksin immun toxumalarının genişlənmiş sahələrini təmsil edir.

Xroniki faringitin simptomları

- boğazda qıcıqlanma və quruluq;

- tez-tez udma zamanı baş verən ağrılar;

- boğazda yad cisim hissi;

-  quru öskürək ;

- xəstənin ümumi vəziyyəti pozulmur;

Xroniki faringitin müalicəsi:

- xroniki tonzillitin kəskinləşməsi zamanı (anqina) - antibakterial terapiya (antibiotiklər), qarqara (antiseptiklərlə), simptomatik terapiya (bədən istiliyinin azalması, ağrıyaqarşı terapiya);

- remissiya mərhələsində - damaq badamcıqlarının lakunalarının müxtəlif üsullarla sanasiyası: xüsusi şprislər və ya “Tonsillor” aparatından istifadə edərək badamcıqların kanallarının antiseptiklərlə yuyulması;

- tonzillektomiya;

- paranazal sinusların, alveolar-diş sistemin xəstəliklərinin müalicəsi;

- orofarenksin arxa divarının hipertrofiyaya uğramış sahələrinin kauterizasiyası;

- qastroezofageal reflüksün müalicəsi;

- atrofik faringit ilə yumşaldıcı yağ inhalyasiyaları;

- siqaretdən imtina etmək;

- burun tənəffüsünün bərpası;

- Allergiya müalicəsi;